Πάντοτε επιθυμούσα μια φόρμα πιο ανοιχτή
ελεύθερη από τα δεσμά της ποίησης ή της πρόζας
που θα μας άφηνε να νιώθουμε ο ένας τον άλλο χωρίς να εκθέτει
το συγγραφέα ή τον αναγνώστη σε υψηλές αγωνίες.
Στην ίδια την ουσία της ποίησης υπάρχει κάτι το απρεπές: αποκαλύπτονται
πράγματα που δεν ξέραμε πως κρύβαμε μέσα μας,
γι’ αυτό τρομάζουμε, σα να είχε ξεπηδήσει μια τίγρη
και στέκεται στο φως, μαστιγώνοντας με την ουρά της τον αέρα.
Σωστά λένε λοιπόν πως η ποίηση υπαγορεύεται από ένα δαιμόνιο,
αν και θα ‘ταν υπερβολή να το χαρακτηρίσει κανείς αγγελικό.
Είναι δύσκολο να μαντέψεις από πού έρχεται αυτή η έπαρση των ποιητών,
αφού τόσο συχνά ντροπιάζονται όταν φανερώνεται η αδυναμία τους.
Ποιος λογικός άνθρωπος θα ήθελε να κατοικηθεί από δαίμονες,
Που φέρονται σα στο σπίτι τους, μιλούν σε πολλές γλώσσες,
και δεν τους φτάνει να κλέβουν τα χείλη ή τα χέρια του
αλλά ζητούν και το πεπρωμένο του ν’ αλλάζουν όπως τους βολεύει;
Είναι αλήθεια πως ό,τι είναι σκοτεινό περνιέται τώρα για σπουδαίο,
και ίσως νομίζετε πως εγώ απλώς κοροϊδεύω
ή πως επινόησα έναν ακόμη τρόπο
να εξυμνήσω την Τέχνη με τη συνδρομή της ειρωνείας.
Υπήρχε κάποτε μια εποχή που μόνο τα σοφά βιβλία διαβάζονταν,
όσα μας βοηθούσαν ν’ αντέξουμε τον πόνο και τη δυστυχία μας.
Στο κάτω-κάτω αυτό δεν ισοδυναμεί
με το να ξεφυλλίζεις χιλιάδες βιβλία που μόλις βγήκαν από τα ψυχιατρεία.
Κι όμως ο κόσμος δεν είναι έτσι όπως φαίνεται
κι εμείς δεν είμαστε αυτό που βλέπουμε μέσα στο παραλήρημά μας.
Οι άνθρωποι κρατούν λοιπόν τη σιωπηλή τους ακεραιότητα
κερδίζοντας έτσι το σεβασμό συγγενών και γειτόνων.
Σκοπός της ποίησης είναι να μας θυμίζει
πόσο δύσκολο είναι να μείνει κανείς ένα μόνο πρόσωπο,
γιατί το σπίτι μας είναι ανοιχτό, δεν υπάρχουν κλειδιά στις πόρτες,
κι αόρατοι επισκέπτες ελεύθερα έρχονται και φεύγουν.
Αυτά που ζεις εδώ δεν είναι ποίηση, συμφωνώ,
γιατί τα ποιήματα πρέπει να γράφονται σπάνια κι απρόθυμα,
κάτω από αφόρητη πίεση και μόνο με την ελπίδα
ότι πνεύματα αγαθά, όχι κακά, μας διάλεξαν για όργανό τους.
Czeslaw Milosz